Μαθημένα τα βουνά απ’ τα χιόνια!

Τρίτη 14 Ιουνίου 2011

Κατάρτιση του δασικού κτηματολογίου - Χαρακτηρισμός δασικών περιοχών

Στα πλαίσια της Γενικής Συνέλευσης του Συλλόγου των Απανταχού Καστριωτών της 12ης Ιουνίου 2011, ο συγχωριανός μας Τοπογράφος - Περιβαλλοντολόγος Μηχανικός κος Κωνσταντίνος Παπαποστόλου ενημέρωσε τους παρευρισκομένους για την κατάρτιση του δασικού κτηματολογίου και το χαρακτηρισμό των δασικών περιοχών σε όλη την Ελλάδα. Προς αυτό παρουσίασε την παρακάτω επιστολή ενημέρωσης την οποία αναδημοσιεύουμε:

Αθήνα, 10 Ιουνίου 2011
Αγαπητοί συγχωριανοί,
Η επιστολή μου αυτή έχει ως στόχο να σας ενημερώσει για ένα θέμα που λόγω επαγγέλματος παρακολουθώ επισταμένως. Αφορά στην κατάρτιση του δασικού κτηματολογίου και το χαρακτηρισμό των δασικών περιοχών σε όλη τη χώρα.
Μέχρι σήμερα η διαδικασία "παραγωγής" δασικών χαρτών εκπονούνταν με βάση το νόμο 998/1979 (ΦΕΚ 289 Α΄), ο οποίος είναι ακόμα σε ισχύ. Η διαδικασία, όμως, που προβλεπόταν δεν ήταν παραγωγική (υπό την έννοια ότι απαιτούσε πολύ χρόνο για την κατάρτιση των ακριβών δασικών χαρτών) και δημιουργούσε αποσπασματικά αρχεία στις κατά τόπους δασικές υπηρεσίες.
Αυτό, όπως όλοι καταλαβαίνουμε, δημιούργησε σημαντικά προβλήματα στην προστασία των δασικών περιοχών. Κάποιοι αρμόδιοι πιστεύουν ότι είναι και η βασική αιτία για την καταπάτηση, ίσως και για τον εμπρησμό των δασικών - δημόσιων εκτάσεων.
Στα πλαίσια της κατάρτισης του Εθνικού Κτηματολογίου συντάχθηκε και ψηφίστηκε ο νόμος 3889/2010 (ΦΕΚ 182 Α΄). Στο Β΄ κεφάλαιο, του παραπάνω νόμου, με τίτλο "ΕΠΙΤΑΧΥΝΣΗ ΚΑΙ ΑΠΛΟΥΣΤΕΥΣΗ ΤΗΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑΣ ΚΥΡΩΣΗΣ ΤΩΝ ΔΑΣΙΚΩΝ ΧΑΡΤΩΝ" και συγκεκριμένα στα άρθρα 13 έως και 30 περιγράφεται, πλήρως η νέα διαδικασία για τη σύνταξη των  δασικών χαρτών.
Στις δύο πρώτες παραγράφους περιγράφεται η ουσία του νόμου και της παρούσας ενημέρωσης. Οι ιδιοκτησίες που έχουμε όλοι στο χωριό μπουρούν να χαρακτηριστούν δασικές με συνοπτικές διαδικασίες.
Αντιγράφουμε από το άρθρο 13 παράγραφος 3
"...Αρμόδια για την κατάρτιση του δασικού χάρτη είναι η Διεύθυνση Δασών της Περιφέρειας στο νομό. Όπου εφεξής στο νόμο άυτό αναφέρεται η Διεύθυνση Δασών νοείται η Διεύθυνση Δασών της Περιφέρειας στον οικείο νομό. Αν η κατάρτιση του δασικού χάρτη δεν μπορεί να γίνει από την αρμόδια Διεύθυνση Δασών, η κατάρτισή του μπορεί να ανατίθεται, εν όλω ή εν μέρει, και σύμφωνα με τις κείμενες σχετικές διατάξεις, με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, σε ιδιωτικά γραφεία εκπόνησης δασικών μελετών της κατηγορίας 24 του άρθρου μόνου του π.δ.541/1978 (ΦΕΚ 116A΄), υπό τις οδηγίες, την επίβλεψη και τον έλεγχο της Διεύθυνσης Δασών. Στα ίδια γραφεία επιτρέπεται να ανατίθενται και εργασίες που σχετίζονται με τη διόρθωση και συμπλήρωση του δασικού χάρτη, καθώς και με την καταχώρηση και την προετοιμασία εξέτασης των αντιρρήσεων από τις Επιτροπές του άρθρου 18. ..."
Και στην αμέσως επόμενη παράγραφο (άρθρο 13 παράγραφος 4) αναφέρεται:
"... αν οι εργασίες της προηγούμενης παραγράφου δεν μπορούν να γίνουν από την αρμόδια Διεύθυνση Δασών και η προβλεπόμενη από την προηγούμενη παράγραφο απόφαση του Υπουργού δεν εκδοθεί μέσα σε προθεσμία τριάντα (30)  ημερών από την κήρυξη της περιοχής υπό κτηματογράφηση, οι εργασίες της παραγράφου 3 εκτελούνται από την ετάιρεία "ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ Α.Ε." με αναθέσεις σε ιδιωτικά γραφεία εκπόνησης δασικών μελετών της κατηγορίας 24 του άρθρου μόνου του π.δ. 541/1978, σύμφωνα με τις τεχνικές προδιαγραφές της περίπτωσης α του άρθρου 21....".
Σύμφωνα με τα παραπάνω διαπιστώνουμε ότι το πνεύμα του νόμου είναι η επιτάχυνση των διαδικάσιών παραγωγής του δασικού κτηματολογίου, ως προαπαιτούμενο για την ολοκλήρωση του Εθνικού Κτηματολογίου. Ήδη από το Μάϊο του 2011 έχουν συνταχθεί οι πρώτοι δασικοί χάρτες στην Αττική και προκηρύσσονται στις υπόλοιπες περιοχές με προτεραιότητα στις απειλούμενες καταπατήσεις. Η προηγούμενη εμπειρία από τη σύνταξη του Εθνικού Κτηματολογίου έχει δείξει ότι δημιουργήθηκαν πολλά προβλήματα λόγω ιδιομορφίας της ελληνικής πραγματικότητας (έλλειψη τίτλων, έλλειψη τοπογραφικών κλπ) σε οποιαδήποτε περίπτωση όμως αυτά τα προβλήματα που παρουσιάστηκαν κόστισαν χρήμα και χρόνο στους ιδιοκτήτες, για την απόδειξη του αυταπόδεικτου, σε πολλές των περιπτώσεων.
Βέβαια για να μην κινδυνολογούμε ο νέος νόμος προβλέπει μια αξιόπιστη διαδικασία τόσο για τη σύνταξη όσο και για τη διατύπωση ενστάσεων και ελέγχου της ορθότητας των μελετών.
 Στη συνέχεια παρουσιάζονται αναλυτικά τα άρθρα, του νέου νόμου, και οι προβλεπόμενες διαδικασίες έως την τελική κύρωση των συνταχθέντων χαρτών:

1. Άρθρο 14 - Ανάρτηση δασικών χαρτών
2. Άρθρο 15 - Δικαίωμα άσκησης αντιρρήσεων
3. Άρθρο 16 - Διαδικασία υποβολής αντιρρήσεων
4. Άρθρο 17 - Επεξεργασία αντιρρήσεων και κύρωση δασικών χαρτών
5. Άρθρο 18 - Επιτροπές Εξέτασης Αντιρρήσεων (ΕΠ.Ε.Α.)
6. Άρθρο 19 - Συμπλήρωση δασικών χαρτών - Ένδικα βοηθήματα

Στα άρθρα 15 και 16 προβλέπεται η διαδικασία άσκησης αντιρρήσεων από τους έχοντας συμφέρον και στο ιστοχώρο της "ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ ΑΕ", ως υπεύθυνης εταιρείας για την εκπόνηση της διαδικασίας, καθορίζεται το κόστος υποβολής τους. Σύμφωνα με το τιμολόγιο που έχει ήδη δημοσιευτεί, το ύψος του ειδικού τέλους άσκησης των αντιρρήσεων κατά του περιεχομένου του αναρτημένου δασικού χάρτη για κάθε υποβαλλόμενη αντίρρηση με βάση την έκταση που αμφισβητείται έχει ως εξής:
1. Έκταση ιδιοκτησίας έως και 1.000 τ.μ.      -  Αξία παραβόλου 50 ευρώ
2. Έκταση ιδιοκτησίας 1.001 - 5.000 τ.μ.       -  Αξία παραβόλου 150 ευρώ
3. Έκταση ιδιοκτησίας 5.001 - 20.000 τ.μ.     -  Αξία πραβόλου 500 ευρώ
4. Έκταση ιδιοκτησίας 20.001 - 100.000 τ.μ. - Αξία παραβόλου 1.000 ευρώ
5. Έκταση ιδιοκτησίας 100.001 - 300.000 τ.μ. - Αξία παραβόλου 2.000 ευρώ
6. Έκταση ιδιοκτησίας άνω των 30.000 τ.μ.     - Αξία παραβόλου 4.000 ευρώ

Στο προαναφερόμενο κόστος δεν συμπεριλαμβάνεται βέβαια η αμοιβή του μηχανικού που πρέπει να υποβάλλει τα απαραίτητα σχέδια και δικαιολογητικά και καθορίζεται από τον νόμο περί αμοιβών των μηχανικών και υπολογίζεται με βάση την έκταση του χωραφιού.
Το σημαντικότερο άρθρο όμως κατά τη γνώμη μου, είναι το άρθρο 20 με τίτλο  "ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ ΚΥΡΩΣΗΣ" στο οποίο περιγράφεται το πώς θα επιδράσει η σύνταξη των δασικών χαρτών στις μελλοντικές συναλλαγές που αφορούν στη διαχείριση της περιουσίας. 
Προβλέπεται λοιπόν:
  •  Μετά την τμηματική ή ολική κύρωση του δασικού χάρτη, δεν επιτρέπεται αναμόρφωσή του, εκτός αν τούτου επιβάλλεται από αμετάκλητη δικαστική απόφαση
  • Μετά από την κύρωση κάθε δασικού χάρτη η αρμόδια Διεύθυνση Δασών προβαίνει σε κατάρτιση και τήρηση Δασολογίου.
  • Μετά από την κύρωση του δασικού χάρτη κάθε μεταβίβαση, σύσταση, αλλοίωση και γενικά κάθε μεταβολή των εμπράγματων δικαιωμάτων στις εκτάσεις με δασικό χαρακτήρα που περιλαμβάνονται σε αυτόν είναι άκυρη και ανίσχυρη, αν δεν συνοδεύεται από σχετικό πιστοποιητικό του οικείου κτηματολογικού γραφείου ή αν η έκταση δεν έχει κτηματογραφηθεί, της αρμόδιας υπηρεσίας της Διεύθυνσης Δασών, με το οποίο βεβαιώνεται ο χαρακτήρας της έκτασης. Για την χορήγηση του πιστοποιητικού καταβάλλεται ειδικό τέλος.
  • Στις πράξεις που συντάσσουν οι συμβολαιογράφοι για τις εκτάσεις που περιλαμβάνονται στον κυρωμένο δασικό χάρτη υποχρεούνται να μνημονεύουν το περιεχόμενο των πιστοποιητικών της προηγούμενης παραγράφου. Δεν επιτρέπεται η εγγραφή ή η μετεγγραφή των πράξεων αυτών στα οικεία υποθηκοφυλακεία και κτηματολογικά γραφεία, αν δεν έχει τηρηθεί η υποχρέωση αυτή.
Με βάση τα παραπάνω ο καθένας μπορεί να αντιληφθεί ότι η νέα προς διαμόρφωση κατάσταση προδιαγράφεται αυστηρή και πιεστική ως προς την κατεύθυνση της τεκμηρίωσης της ιδιοκτησίας.
Με βάση όλα τα παραπάνω και με δεδομένα:
1. την προκείμενη χαρτογράφηση του νομού Φωκίδας, άρα και της περιοχής μας.
2. την έλλειψη τίτλων για τα περισσότερα χωράφια.
3. την επιθυμία για την προστασία των οικογενειακών ιδιοκτησιών μας στο χωριό.
4. το μεγάλο χρονικό διάστημα για τη διαδικασία του αποχαρακτηρισμού.
5. το κόστος υποβολής ενστάσεων για τη διόρθωση των δασικών χαρτών.
Προτείνουμε:
Την άμεση ανάληψη πρωτοβουλίας για την κτηματογράφηση της κάθε μίας ιδιοκτησίας, και την τεκμηρίωση της θέσης της με βάση το νόμο 998/1979 (ΦΕΚ 289 Α΄) πριν την κατάρτιση του Δασικού Κτηματολογίου, ώστε να υπάρχουν όλα τα απαιτούμενα δικαιολογητικά για την εξαίρεση των ιδιοκτησιών από τις δασικές εκτάσεις.
 Στη συνέχεια προτείνουμε τη διαδικασία που πρέπει  να ακολουθήσουμε για την άρτια και έγκαιρη αντίδραση.
1. εγγραφή στον κατάλογο των ενδιαφερομένων
2. σύσταση επιτροπής γερόντων που να γνωρίζουν τις ιδιοκτησίες.
3. υπόδειξη χωραφιών, ιδιοκτητών και επισήμανσή τους επί του εδάφους.
4. μέτρηση των χωραφιών στο κρατικό σύστημα συντεταγμένων.
5. ολοκλήρωση της χωρικής βάσης δεδομένων σύμφωνα με τα πρότυπα του κτηματολογίου.
6. συγκέντρωση των απαραίτητων δικαιολογητικών και συμπλήρωση των αιτήσεων.
7. συνεννόηση με συμβολαιογράφο για τη σύνταξη συμβολαίων.
8. συμβολαιογραφικές πράξεις χρησικτησίας για κάθε ιδιοκτησία.
9. υποβολή των αιτήσεων στο αρμόδιο Δασαρχείο.
10. συνεννόηση με τον αρμόδιο Δασάρχη για ομαδική αντιμετώπιση των αιτήσεων.

1. κόστος κτηματογράφησης
Το κόστος των εργασιών, σύμφωνα με την παραπάνω πρόταση ανέρχεται σε 60 ευρώ ανά ιδιοκτησία.
2. Κόστος χρησικτησίας
Το κόστος χρησικτησίας εξαρτάται από την αντικειμενική αξία της ιδιοκτησίας, που στην περιοχή μας λόγω του χαρακτήρα της (αγροτική περιοχή) είναι σχετικά χαμηλό.
3. Κόστος απόκτησης τίτλων
Το κόστος της αμοιβής του συμβολαιογράφου μπορούμε να το διαπραγματευτούμε εξαιτίας της ομαδικής προσέλευσης.

Ελπίζω η παραπάνω παρουσίαση να ήταν κατατοπιστική σχετικά με το τόσο σοβαρό θέμα που έχει προκύψει. Και αφορά στην οικογενειακή περιουσίας μας.
Για όποια διευκρίνιση παρακαλώ επικοινωνήστε μαζί μου.

Κωνσταντίνος Π. Παπαποστόλου
Τοπογράφος - Περιβαλλοντολόγος Μηχανικός ΕΜΠ
ΑΜ ΤΕΕ 70175
Κόντου 36
173 41, Άγιος Δημήτριος Αττικής
Τηλ. 210 9312332
Κινητό 697 4193355